#CERPEN3 Panon Poe (Versi Basa Sunda)
Grek
diuk dina panghareupan imah. Der angin ngahiliwir silih ngaliwat. Byur pagebyur
barudak laluncatan dina leutak sawah. Pruk Sakapruk hayam nyatu. Babarengan
silih pahiwil meunangan hileud. Kencana bingah ngarasa agung dunia pinuh
kaendahan. Lain deui kakuasaan Alloh anu kersa nitipkeun ka urang sadaya.
Lain
ku sorangan. Lain ti pamere. Ieu gubug teh Abah Dolan anu ngajieunna. Ruad-reod
sing jaletruk. Manghareupan panon poe ambeh beas lumangsung panen. Burukbuk
silih patumpuk, nyiru kanggo napi dina dapuran imah.
Geus
tilu bulan, ieu hujan teh awet netep dina kampung Abah Dolan. Nanging warga di
kampungna henteu manggapulya kusabab kawasa ti Alloh SWT. Byar tinggelebyar,
sorot caang tina ujung pandang.
“Ieu
mah iraha atuh bah panon poena? Beas henteu acan panen oge. Stok beas diimah
saeutik deui bah” istrina Abah Dolan anu biasa disebat ku wargi satempat Wa
Onah nanya babari nyeuseuh beas.
“Sing
sabar wae. Boa sakeudeung deui ge aya panon poe boh ayeuna atanapi keenjing.
Eta mah kawasa Alloh nyai, da Abah ge henteu tiasa nanaon” walon Abah.
Lila-lila
hujan turun deui anu kasabaraha kalina poe ieu turun hujan. Gura-giru Abah
ngajait popoean anu ngagantung dina sisireun sawah.
“Geuwat
arasup, sing kasumbat petir” saur Abah nitah kuring sareng Wa Onah.
Jleg,
patanda sora panto ditutup. Sadayana arasup ka gubug sabari marawa sendal cepit
anu kucel teungteuingeun. Dar-der-dor tingjelegor sora petir diluar,
ngagarambay nyaangan ieu alam. Sanggeus ngajait acuk oge, Abah langsung asup ka
jero imah. Saking sieunna aya hujan angin jeung tingjaleger sora petir anu
ngarambay. Sigana aya anu kasumbat, emutan Abah sabari leumpang.
Tilu
poe tilu peuting, hujan teh awet. Kampung oge janten jempling. Biasana aya
barudak rame disarawah nanging ayeuna dijalero imah sadaya. Biasana hiruk pikuk
kagiatan di kampung, ayeuna meni henteu aya saeutik-eutik acan. Dina kampung
ieu lamun aya hujan angin gede sareng ngabararay caang, warga henteu kenging
kaluar imah. Kusabab, baheula aya budak leutik hujan-hujannan padahal keur
ameng dina panghareupan imah kasumbat petir nepi ka leungit rohna.
Tina
kajadian eta, warga kampung teh netepkeun peraturan desa ari aya hujan angin
gede sareng ngabararay caang ulah aya nu kaluar imah. Boh sakedap. Boh lila.
Matak
ku kitu, kuring sareng Abah Dolan sareng oge Wa nah cicing di imah salila tilu
poe tilu peuting. Siga nuju bertapa ceuk Abah Dolan mah bari ngaheureuyan
ngajawab pananya sim kuring.
Henteu
aya hiburan deui atuh iwal Abah Dolan sareng Radio. Nanging ari Radio di stel pan
sarua bae tiasa kasumbat petir. Ari Telepisi da hargana mahal tea.
Sanggeus
hujan reda, kuring teh indit ka sebrang kampung. Nyaritana mah bade ka
babaturan baheula kusabab lila henteu papanggih. Sabenerna mah alesan utamana
teh nyaeta bade manggihan Nyi Welas nyaeta dukun terkenal di ieu kampung.
Lamun
Abah terang atawa dipasihan terang, geus pasti ngambek pisan ka si kuring. Abah
Dolan mah nyaeta jelema anu henteu percaya kanu dukun teh. Ceuk Abah mah dukun
teh aliran anu henteu leres. Sareng AbahDolan mah jelemana leukeut pisan ka
Agamana teh, nyaeta ajaran Alloh SWT.
Tujuan
utamana ka Nyi Welas teh nyaeta bade nyuhunkeun panon poe di kampung sim
kuring. Karunya ningal Abah Dolan sareng Wa Onah, dina seuri na pasti aya
sedihna. Kesel oge nungguan panon poe tapi henteu datang-datang sareng oge
urangna henteu ngalakukeun saeutik-eutik acan. Lamun warga kampung nitah Nyi
Welas ti saharita ambeh eta kampung panon poe pasti geus ti baheula beas teh
tiasa panen.
Geus
saminggu, unggal subuh kuring ninggalkeun imah. Lila-lila Abah teh curiga
kusabab samemeh subuh geus leungit jeung balik deuina keur gelap nutupan alam.
“Rarancang
Abah mah bade ngabuntutan ke enjing Nyai” saur Abah.
“Abah,
ceuk Nyai mah ulah curigaan heula atuh. Henteu kenging ngacurigaan jelema tapi
henteu aya buktina mah” Wa Onah ngajawab sabari mamatahan Abah Dolan.
“Kedah
kumaha atuh Nyai? Abah putus asa manghareupan eta budak. Meni henteu papanggih
saminggu ieu”
“Upami
kitu, bener saur Abah. Sok tuturkeun eta budak. Lamun ngalakukeun kagiatan
bener leuwih alus antep bae” Wa Onah nyatujuan rencana Abah Dolan.
Di
imahna Nyi Welas kahirupan teh jalan. Nanging lain siga biasana, ieu mah siga
aya nu hajatan. Sabenerna oge lain hajatan, aya ritual pikeun nu sim kuring
dipikaharep.
Ritual
anu digunakeun, kuring ge henteu apal ngaranna. Nu pastina ieu ritual teh
ngabeakeun waktos tilu minggon kanggo ngarengsekeunna. Sapuluh poe tepat
ayeuna. Tugas anu mingpin dina ritualna nyaeta Nyi Welas. Beda sareng sim
kuring, tugasna diuk pinggireun Nyi Welas.
Sajujurna
geus sapuluh poe ieu, indit ti imah teh ngarasa sieun kusabab Abah Dolan
ayeuna-ayeuna sering pisan merhatikeun. Sigana curiga ka kalakuan sim kuring.
Tapi salila ieu, Abah henteu ngalakukeun nanaon.
Isuk-isukna
gura-giru Abah hudang miheulaan budak eta.
Indit
bari lalaunan kaluarna. Jol wae Abah ngabuntutan eta budak. Ngaliwatan
rupa-rupa tutuwuhan nepi ka hiji gubug anu isuk-isuk geus rame ku jelema.
Cicing wae nyumput dina batang kalapa. Pas ditingali saeutik-saeutik, rupa-rupa
sagala rupina kanggo ritual anu ditingali ku Abah. Lain henteu percaya oge, da
Abah terang ka rupi-rupi kanggo ritual.
Peutingna
dina kampung anu dipikacinta ku kuring. Ngaleupas hiji-hiji anu dianggo, tina
jaket, sapatu sareng oge tas anu dicekel. Nembe pisan panto teh dibuka, jol wae
Abah Dolan sareng Wa Onah keur diuk calik.
“Tadi
keur naon di imahna Nyi Welas?” Abah mimiti nanya.
“Eu..eu..hen..”
henteu acan ngajawab saeutik-eutik acan Abah geus ngambek.
“Ari
silaing teh kunaon atuh? Ongkoh hayang panon poe. Geuning kalah ngiringan
ritual kitu. Abah teh ngajaran naon ka silaing. Nepi ka wanian ngiring ritual.
Eta pan henteu aya dina Ajaran Islam!”
“Hampura
Abah. Hampura”
“Ulah
kitu deui. Eta teh diharamkeun ku Alloh SWT. Ari silaing terang Agama, ulah kitu
deui. Ngarti henteu?”
“Muhun
Abah muhun. Hampura Bah Wa”
Tina
kajadian eta, kuring teh lepas tina ritual kitu. Saprak kajadian eta oge kuring
ngarti, Sabar teh diperlukeun pisan kuhidep. Sareng ngucapkeun syukur kaAgungan
Alloh SWT. Geus saminggon, panon poe teh datang sorangan. Waktosna panen oge
tiasa ditentukeun siga usum panen biasana. “Alhamdulillah” saur Abah.
0 Comments